Ile jest państw w Europie? Kraje i państwa Europy

Wiele osób pyta ile jest Państw w Europie oraz chce poznać wszystkie kraje Europy. Nic dziwnego! Europa to kontynent niezwykle zróżnicowany – pod względem kulturowym, językowym, religijnym, gospodarczym i politycznym. Jego historia jest długa, bogata i nierzadko skomplikowana. Ta burzliwa przeszłość sprawiła, że na stosunkowo niewielkiej powierzchni powstało tak wiele państw i krajów, których liczba zmieniała się wielokrotnie w czasie. Dowiedzmy się więc ile jest państw w Europie i czy pojęcia „państwo” oraz „kraj” rzeczywiście oznaczają to samo.

Ile jest państw w Europie?

Pytanie o to, ile jest państw w Europie, wcale nie jest tak oczywiste, jak mogłoby się wydawać. Wszystko zależy bowiem od tego, jak zdefiniujemy pojęcie „państwo” i gdzie wyznaczymy granice samej Europy. Najczęściej przyjmuje się, że na pytanie ile jest państw w Europie poprawna odpowiedź to 44. Ale nie zawsze!

Czy na pytanie „ile państw jest w Europie?” wszyscy odpowiedzą tak samo?

Rzeczywistość jest złożona i bywa, że na pytanie „Ile jest państw w Europie?” otrzymamy różne odpowiedzi, które będą oscylować od 44 do 50 państw, w zależności od przyjętych kryteriów!

Dlaczego liczba krajów Europy bywa podawana różnie?

• Istnieją państwa, których przynależność do Europy jest dyskusyjna ze względu na ich położenie na styku kontynentów. Dobrym przykładem są Rosja oraz Turcja, które w większości leżą w Azji, ale jej część terytorium znajduje się w Europie. Podobnie Kazachstan, Gruzja czy Armenia bywają włączane do listy krajów europejskich w zależności od kontekstu politycznego i geograficznego.
• Dodatkową komplikacją w udzieleniu odpowiedzi na pytanie ile państw jest w Europie jest istnienie państw częściowo uznawanych, takich jak Kosowo, które ogłosiło niepodległość w 2008 roku. Nie wszystkie państwa członkowskie ONZ uznają jego suwerenność, dlatego liczba krajów w Europie może się różnić w zależności od tego, czy uwzględnimy takie terytoria.
• Kolejną komplikacją jest używanie różnych pojęć. Warto zwrócić uwagę, że na co dzień równie często pytamy „ile jest państw w Europie?”, jak i „ile jest krajów w Europie?” – jednakże pojęcie „państwo” i „kraj” mogą być rozumiane różnie, o czym piszemy w dalszej części naszego artykułu zatytułowanej „Czy kraj i państwo to to samo? I ile jest krajów w Europie?”

Można więc powiedzieć, że odpowiedź na pytania „ile jest państw w Europie?” bądź „ile krajów jest w Europie?” nie ma jednej, uniwersalnej wersji. Najbezpieczniej przyjąć, że obecnie w Europie znajduje się około 44–50 krajów, a różnice wynikają z odmiennego podejścia do granic geograficznych i statusu politycznego poszczególnych terytoriów oraz przyjętych definicji.

Czytaj też: Mapa polityczna Europy: poznaj państwa Europy i ich stolice.

Ile państw jest w Europie? Co odpowiedzieć w na to pytanie w szkole?

Jeśli w polskiej szkole otrzymamy pytanie o to ile państw jest w Europie, to za poprawną odpowiedź najcześciej uznaje się „W Europie są 44 państwa.” Jeśli jednak chcemy wykazać się prawdziwą wiedzą, na pytanie „Ile jest państw w Europie?” odpowiedzmy „W Europie jest od 44 do 50 państw w zależności od tego czy policzymy tylko państwa powszechnie uznawane czy też częściowo uznawane oraz czy do Europy zaliczymy państwa, których znaczna część terytorium leży na innych kontynentach, np. Turcję, Rosję itp.”

Taka odpowiedź będzie doskonałym potwierdzeniem naszej ponadprzeciętnej wiedzy i może przyczynić się do otrzymania wyżej oceny!

Czy kraj i państwo to to samo? I ile jest krajów w Europie?

Pojęcia państwo oraz kraj nie zawsze powinniśmy uznawać za tożsame i w zależności od tego czy zadano nam pytanie „ile jest państw w Europie?” czy też „ile jest krajów w Europie?” poprawna odpowiedź może być inna. Dlaczego?

Choć w języku potocznym słowa państwo i kraj bywają używane zamiennie, w rzeczywistości nie są one w pełni tożsame. Państwo to pojęcie prawnopolityczne – oznacza suwerenną organizację terytorialną, posiadającą własne granice, władze, prawo oraz uznanie międzynarodowe. Państwo musi spełniać określone kryteria, takie jak stała ludność, określone terytorium, rząd oraz zdolność do utrzymywania stosunków międzynarodowych (zgodnie z konwencją z Montevideo z 1933 roku).

Kraj natomiast to pojęcie szersze i bardziej potoczne. Może oznaczać zarówno państwo, jak i region czy wspólnotę historyczno-kulturową, która nie zawsze ma status politycznej niezależności. Przykładowo Szkocja, Walia czy Anglia często nazywane są krajami, choć w sensie politycznym są częścią jednego państwa – Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Podobnie w Hiszpanii mówi się o „krajach” takich jak Katalonia czy Kraj Basków, które posiadają szeroką autonomię, ale nie są niepodległymi państwami.

Państwa w Europie a kraje w Europie

Z tego powodu odpowiedzi na pytanie o liczbę krajów w Europie mogą być różne w zależności od przyjętego kryterium:

• Jeśli pytamy „Ile państw jest w Europie?„, odpowiedź opiera się na definicjach prawa międzynarodowego – mówimy wtedy o z reguły 44 państwach w Europie.
• Jeśli pytamy „Ile krajów jest w Europie?„, odpowiedź jest mniej jednoznaczna, bo oprócz niepodległych państw możemy uwzględniać również jednostki autonomiczne czy historyczne wspólnoty. W takim ujęciu „krajów” w Europie jest znacznie więcej – oprócz państw doliczają się do nich np. wspomniane Szkocja, Walia itp., które mają nawet własne reprezentacje w piłce nożnej czy innych sportach.

Podsumowując: każde państwo można uznać za kraj, ale nie każdy kraj jest państwem. Dlatego liczba „państw w Europie” jest stosunkowo łatwa do oszacowania i wynosi 44, natomiast liczba „krajów w Europie” zależy od przyjętej perspektywy i może być znacznie większa.

Czytaj też: Największe i najmniejsze państwa Europy!

Wszystkie państwa Europy oraz wszystkie kraje Europy – lista

Chcąc uporządkować odpowiedź na pytanie o liczbę krajów oraz państw Europy warto przyjrzeć się tym dwóm tabelom. Pierwsza zawiera listę europejskich państw wraz z ich statusem. Pokazuje on czy jest to państwo powszechnie uznawane czy częściowo. Lista zawiera 44 państwa najcześciej wskazywane przez organy ONZ i Rady Europy jako europejskie.

Nr	Nazwa	Status
1	Albania	europejskie państwo powszechnie uznawane
2	Andora	europejskie państwo powszechnie uznawane
3	Austria	europejskie państwo powszechnie uznawane
4	Belgia	europejskie państwo powszechnie uznawane
5	Białoruś	europejskie państwo powszechnie uznawane
6	Bośnia i Hercegowina	europejskie państwo powszechnie uznawane
7	Bułgaria	europejskie państwo powszechnie uznawane
8	Chorwacja	europejskie państwo powszechnie uznawane
9	Czarnogóra	europejskie państwo powszechnie uznawane
10	Czechy	europejskie państwo powszechnie uznawane
11	Dania	europejskie państwo powszechnie uznawane
12	Estonia	europejskie państwo powszechnie uznawane
13	Finlandia	europejskie państwo powszechnie uznawane
14	Francja	europejskie państwo powszechnie uznawane
15	Grecja	europejskie państwo powszechnie uznawane
16	Hiszpania	europejskie państwo powszechnie uznawane
17	Holandia (Niderlandy)	europejskie państwo powszechnie uznawane
18	Irlandia	europejskie państwo powszechnie uznawane
19	Islandia	europejskie państwo powszechnie uznawane
20	Kosowo*	europejskie państwo częściowo uznawane
21	Liechtenstein	europejskie państwo powszechnie uznawane
22	Litwa	europejskie państwo powszechnie uznawane
23	Luksemburg	europejskie państwo powszechnie uznawane
24	Łotwa	europejskie państwo powszechnie uznawane
25	Macedonia Północna	europejskie państwo powszechnie uznawane
26	Malta	europejskie państwo powszechnie uznawane
27	Mołdawia	europejskie państwo powszechnie uznawane
28	Monako	europejskie państwo powszechnie uznawane
29	Niemcy	europejskie państwo powszechnie uznawane
30	Norwegia	europejskie państwo powszechnie uznawane
31	Polska	europejskie państwo powszechnie uznawane
32	Portugalia	europejskie państwo powszechnie uznawane
33	Rosja	europejskie państwo powszechnie uznawane
34	Rumunia	europejskie państwo powszechnie uznawane
35	San Marino	europejskie państwo powszechnie uznawane
36	Serbia	europejskie państwo powszechnie uznawane
37	Słowacja	europejskie państwo powszechnie uznawane
38	Słowenia	europejskie państwo powszechnie uznawane
39	Szwajcaria	europejskie państwo powszechnie uznawane
40	Szwecja	europejskie państwo powszechnie uznawane
41	Ukraina	europejskie państwo powszechnie uznawane
42	Watykan	europejskie państwo powszechnie uznawane
43	Węgry	europejskie państwo powszechnie uznawane
44	Wielka Brytania (Zjednoczone Królestwo)	europejskie państwo powszechnie uznawane

Inne państwa, kraje i terytoria, których status jest złożony – lista

Obejmuje ona państwa, które tylko częściowo leżą w Europie (Turcja, Gruzja, Armenia, Kazachstan), kraje oraz terytoria (niebędące powszechnie uznawanymi państwami)

Nr	Nazwa	Status
45	Szkocja	kraj w ramach Zjednoczonego Królestwa
46	Walia	kraj w ramach Zjednoczonego Królestwa
47	Anglia	kraj w ramach Zjednoczonego Królestwa
48	Irlandia Północna	kraj w ramach Zjednoczonego Królestwa
49	Katalonia	kraj historyczny / region autonomiczny w Hiszpanii
50	Kraj Basków	kraj historyczny / region autonomiczny w Hiszpanii
51	Grenlandia	terytorium zależne Danii
52	Wyspa Man	terytorium zależne Korony Brytyjskiej
53	Guernsey	terytorium zależne Korony Brytyjskiej
54	Jersey	terytorium zależne Korony Brytyjskiej
55	Gibraltar	terytorium zależne Wielkiej Brytanii
56	Wyspy Owcze	terytorium autonomiczne w ramach Danii
57	Abchazja	terytorium o ograniczonym uznaniu międzynarodowym
58	Osetia Południowa	terytorium o ograniczonym uznaniu międzynarodowym
59	Naddniestrze	terytorium separatystyczne (część Mołdawii)
60	Cypr Północny (Turecka Republika Cypru Północnego)	państwo nieuznawane, zależne od Turcji
61	Gagauzja	autonomia w ramach Mołdawii
62	Aland	region autonomiczny w ramach Finlandii
63	Krym	terytorium sporne (międzynarodowo część Ukrainy, okupowane przez Rosję)
64	Turcja	państwo transkontynentalne (częściowo w Europie)
65	Gruzja	państwo transkontynentalne (częściowo w Europie)
66	Armenia	państwo transkontynentalne (częściowo w Europie)
67	Kazachstan	państwo transkontynentalne (częściowo w Europie)

Podsumowanie

Jak się okazuje, nawet na pozór proste pytania: „Ile państw jest w Europie?” oraz „Ile krajów jest w Europie?” nie mają jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od tego, jakie kryteria przyjmiemy i jak rozumiemy same pojęcia „państwo” i „kraj”. Widzimy więc, że podobnie jak historia i kultura naszego kontynentu, również polityka i geografia Europy są pełne zawiłości, wyjątków i przypadków granicznych.

To właśnie ta złożoność sprawia, że Europa jest tak fascynująca – różnorodna, bogata w tradycje i doświadczenia, a jednocześnie trudna do ujęcia w proste ramy i liczby. Odpowiedzi na pytania o granice, państwa i kraje wymykają się prostym podziałom, pozostając odbiciem dynamicznych procesów, które od wieków kształtują oblicze naszego kontynentu.